Қазақ тілін үйрену барысында мультфильмдерді қолдану
Тіл үйрену мақсатында қолдану үшін мультфильмдер таптырмас құрал екені белгілі. Бірақ мультфильмдер қазақ тілінде түсірілгендіктен және екінші немесе шет тілін үйрету мақсатында жасалмағандықтан барлық тіл үйренушілердің қажеттілігін өтей алмауы мүмкін. Сондықтан мультфильмдерді тіл үйрену мақсатында қолданғанды келесі мәселелерді басшылыққа алыңыз:
- Мультфильм бір сюжеттің негізінде құрастырылғандықтан, қысқа, қызықты болады.
- Мультфильм сіздің тіл үйрену деңгейіңізге сәйкес келмеуі мүмкін, сондықтан бастапқыда тым қиын болып көрінеді.
- Мультфильм арқылы тыңдалым дағдыларын жан-жақты дамытуға байланысты жұмыстар жүргізуге болады.
- Кішкентай балаларға арналған мультфильмдердің тілі жатық, оңай болғандықтан, қабылдау да, түсіну де оңайырақ болады. Бірақ бір кемшілігі, кейде ересек адамдар балаларға арналған мультфильмдерді көруге қызықпаулары мүмкін.
Мультфильмдерді тіл үйрену мақсатында қолданушыларға кеңестер:
- Мультфильмді таңдаңыз.
- Тақырыбын оқып, не туралы екенін болжаңыз.
- Мультфильмді көріп шығыңыз.
- Қажет болса мультфильмді бірнеше рет қайталап көріңіз.
- Түсінбей қалған бөліктерге бірнеше рет қайта оралаңыз.
- Мультфилімді көру барысында түсініксіз сөздер мен тіркестер кездессе жазып алып, аудармасын немесе түсіндірмесін қараңыз.
- Кездескен тіркестерді, сөйлемдерді бірнеше рет қайталап есте сақтаңыз, сөйлеу барысында қолдануға тырысыңыз.
Енді сіздерге мультфильмдер мен олардың сілтемесін ұсынайық. Қазіргі ақпараттық технологиялар дамыған заманда интернеттің көмекке келетіні сөзсіз. Сондықтан қалаған материалдарыңыздың көп бөлігін вебсайттардан таба аласыздар. Соның бірі танымал ютуб каналы: https://www.youtube.com
Вебсайтқа кіріп, іздеу терезесіне «қазақша мультфильмдер» деп жазсаңыз, біраз нәтиже шығады. Өзіңізге қызық мультфильмді таңдай берсеңіз болады. Дегенмен сіздерге оңай болсын деп, мен өз тарапымнан мультфильмдердің атаулары, ұзақтығы және сілтемесін жинастырып ұсынып отырмын.
Қазақ тіліндегі мультфильмдер
Ең бірінші мысал ретінде кең танымал “Құйыршық” мультфильмін атап өткім келеді.
Бұл мультфильмнің төрт сериясы бар, соңғы екі бөлімінің сілтемесі:
Құйыршық 3-бөлім https://www.youtube.com/watch?v=HSRkrltCAfA
Құйыршық 4-бөлім https://www.youtube.com/watch?v=ik3akb3KRNo
Ғажайыпстанға саяхат 119-серия https://www.youtube.com/watch?v=gNVBcuC44vE
Ертегілер еліне саяхат: Толағай (11:47) https://www.youtube.com/watch?v=Z4Cy-C8CjVc
Ертегілер еліне саяхат: Алтын сақа (11:45) https://www.youtube.com/watch?v=PpDTA3YndjA
Шерлок Як (11:38) https://www.youtube.com/watch?v=2BzmFWsdHQM
Үш достың ерлігі (9:41) https://www.youtube.com/watch?v=EuJvQZyBhlI
Жерұйық (11:00) https://www.youtube.com/watch?v=wpA_kP_KdqA
Қанатты батыр (12:41) https://www.youtube.com/watch?v=W-a1OHySOfM
Тастүлек (23:02) https://www.youtube.com/watch?v=_Osombo-Y5A
Темір және Айдаһар (11:00) https://www.youtube.com/watch?v=aE69yKvVBRk
Көксерек (13:18) https://www.youtube.com/watch?v=fGk_sFBUT9M
«Қиянат пен Аманат» (6:50) https://www.youtube.com/watch?v=lWcNqs6TvFQ
Қошқар мен теке (1) (15:48) https://www.youtube.com/watch?v=mX8—RRhl2k
Қошқар мен теке (2) (12:01) https://www.youtube.com/watch?v=H1_A264X-cc
«Момын мен қарақшылар» (12:40) https://www.youtube.com/watch?v=YA9ffNIoXm4
Толағай (12:58) https://www.youtube.com/watch?v=e60MQsFtltA
Алпамыс батыр (21:17) https://www.youtube.com/watch?v=D-VOcOQL1P0
Ер төстік және Айдаһар (1:07:42) https://www.youtube.com/watch?v=eHuVIvOP11I
АҚ ҚАСҚЫР (11:04) https://www.youtube.com/watch?v=8Noubs3NQPY
Осы жерде “Балапан” арнасының каналын ерекше атап өткім келеді. Осы канал арқылы кейбір мультфильмдермен қатар мультфильмдерге жасалған анонстарды да көре аласыздар. Бұл анонстар да тіл үйрену барысында таптырмайтын құрал:
https://www.youtube.com/channel/UCSJKvyZVC0FLiyvo3LeEllg
Анонстардан бір-екі мысал келтірейін:
«Ертегілер еліне саяхат» https://www.youtube.com/watch?v=UH_mYpZ8RGQ
«Дон Кихоттың басынан кешкендері» https://www.youtube.com/watch?v=ZHcF1_PEAoQ
Осы канлада сонымен бірге қысқа видео сюжеттер де тамашалай аласыздар. Мысалы, “Бүгін – Бүкіләлемдік киттер күні»(1:33) https://www.youtube.com/watch?v=6dSsQHKTlV8
Қазақ тіліндегі мультфильмдер өте көп, оның бәрін тізбектей беруге біраз уақыт керек болар еді.
Бұл тізімді мен өз тарапымнан толықтыра беремін. Сонымен бірге мультфильмді тіл үйрену құралы ретінде қолдану туралы жазбаларымды да жалғастырамын. Сондықтан байланыста болыңыздар.
Жалғасы бар
Құрметпен,
Бақытгүл Салыхова
bilimpaz.kz
