Сити-Го-Сан — Жапониядағы балалар мерекесі
Сити-Го-Сан — Жапониядағы балалар мерекесі жылда ерекше өтеді.
15 қарашада немесе осы күні басталатын апта ішінде бүкіл Жапонияда жарқыраған кимоно киген керемет сүйкімді сәбилердің әке-аналарымен, ата-әжелерімен жақын маңдағы ғибадатханаға асығып бара жатқанын көруге болады. Бұл күндері барлық жапондықтардың сүйікті ескі жапон мерекесі Сити-го-сан (七五 三) мейрамы тойланады. Атаудың аудармасы өте қарапайым: Сити – жеті, Го – бес, Сан – үш.
Тарихы 300 жылдан астам уақытқа созылатын бұл балалар мерекесін осы жылы 3, 5 немесе 7 жасқа толған барлық балалардың ортақ туған күні деп атауға болады. Ежелгі заманнан бері бұл тақ сандар Жапонияда ғажайып сиқырлы болып саналып, ал сәйкес жастағы балалардың өсуінде маңызды, бетбұрыс кезеңдерін көрсетеді.
Сити-Го-Сан мерекесінде көптеген дәстүрлі рәсімдер жүзеге асырылады. Үш жасқа толған ұлдар мен қыздарға арналған ең көне және маңызды рәсімдердің бірі деп камиока — «шашты сақтау» ырымы саналады. Ежелгі Жапонияда кейін ұзын әдемі шаш өссін деп кішкентай балалардың шашын қырып тастайтын болған, өйткені ұзын сұлу шаш жапондықтардың мақтанышы.
Камиока күні ұлдардың шаштары бастың артқы жағына таңылатындай етіп өсіріледі, ал қыздардың шаштары бүйірлерінен түйілген.
Сондай-ақ орта ғасырларда ақсүйектер отбасыларында үш жаста ұлдар алғаш рет хакама – қатпарлы кең шалбар түріндегі дәстүрлі ерлердің киімдерін киінген. Кейінірек бұл ырым бес жастан бастап жүзеге асырыла бастады, дәл осы жаста самурайлар балаларды өздерінің феодалдарымен таныстырды, оларды ересектер шеңберіне енгізді.
Қыздар үшін жеті жас маңыздырақ, өйткені бұл күні олар алғаш рет кимоно үшін «ересек» белбеуі — оби-ді байланған. Оби-токи («белдік ауыстыру») деп аталатын бұл рәсім есеюді білдіреді, өйткені бұл күні қыз өмірінде алғаш рет ересек әйел сияқты киінеді.
Жалпы, Жапонияда жеті жас кішкентай адамның есеюіндегі ең маңызды кезең болып саналады — ертерек кезде Жапонияда адамдар бала туылған кезде аспан жаратылысының өзі немесе оның хабаршысы үйге көшеді және жеті жасқа дейін бала қарапайым адам емес, құдайдың жаратылысы деп сенген. Бұл сенім жапондық ата-аналардың кішкентай балаларына көрсететін тым еркелететін көзқарасын түсіндіреді, Жапонияда балалардың кез келген еркелігі мен қыңырлығына сөзсіз еркіндік беріледі. Басқа елдерде Жапониядағыдай балаларды еркелетпейді.
Алайда, бала жеті жасқа жеткенде, оған деген көзқарас өзгереді, өйткені сол уақыттан бастап ол қарапайым адамға айналады деп есептеледі, ал бұлтсыз бақытты және тыныш балалық шақ қатал тәрбие кезеңімен ауыстырылады. Алайда Сити-Го-Сан мерекесінде балалар кішкентай әміршілер рөлінде болады. Ата-аналар бұл мерекенің баланың өмірінде есте қаларлық және жарқын болуы үшін барын жасайды.
Мерекенің басты салтанатты дәстүрі — ғибадатханаға бару: ата-аналар балаларының сау және бақытты өсуі үшін құдайға алғыс айту үшін синтоизм ғибадатханасына мерекелік киім киген үш және бес жастағы ұлдарды және үш және жеті жастағы қыздарын ертіп әкеледі.
